CroALa - Croatiae auctores Latini

Universitatis Zagrabiensis Facultas philosophica, Institutum philologiae classicae

Excerpta ex epistulis Kyriaci Anconitani (1435), versio electronicaCiriaco d'Ancona (Kyriacus Anconitanus, Ceriaco Pizzicolli), c. 1391 – c. 1455. Giovanni Targioni Tozzetti (ed.) Hanc editionem electronicam curavit Neven Jovanović

Auctor: Ciriaco d'Ancona (Kyriacus Anconitanus, Ceriaco Pizzicolli), c. 1391 – c. 1455Editor: Giovanni Targioni Tozzetti2024-02-02

Andr. Iustiniano Viro Praestantissimo et Amico suo Incomparabili.

In Civitate Iaderae, ad Aedem Donati, ad pedem vetustae Columnae.

IVNONI AVGVSTAE
APVLEIA M. FIL. QVINTA
SVO ET L. TVRPILII BROCHI
TEST. PONI IVSS.

Posteaquam ex Iadera, postero quo ad Te scripsimus die concessimus, Care Andr. nudius tertius adversis sepe reluctantibus Euris, remorum vi perluctante, Traguriae 2 Phariaeque 3 demum superatis, et posthabitis Insulis, tandem in Eunotrium illud Promontorium Cocyrae Insulae 4 in conspectu venimus ubi postquam incolumes conscendimus, vidimus ipsum undique desertum Cerere, Libero, sed enim opulentissimum, Patre, magnamque die laetitiam praeseferens uber, atque iucundissimi Dei; sed in nos Eolo crebrescente adverso, dum per dies Promontorium incolare coacti, aediculas, quas Penatum Indigenae pauperculas habent, vestigare de more coepissem, vetustum hoc in lapillo comperimus Epigramma:

D. M.
VORBIAE APHRODISIAE
FILIAE SANCTISSIMAE
L. FORBIVS VERINVS PATER.

Hodie Ragusium terrestri itinere pergam – Ex eodem 17. Kal. Decemb. Interim vero mutatis Eolis mutavimus et consilium, vela ad sequentem diem itineri coepto dare – et sic per mare iter nostrum capiemus. Ego interea – exigua devectus navicula, ad Cucyram ipsam exiguam Civiculam veni – Scopulum ad quemdam proximum Civitati me contuli, ubi Aedem Divae Mariae Virgini sacram vidimus, in qua Religiosi plerique Monachi, Optimum Seraphici Francisci Ordinem severa quadam Religione servare videntur – ad Claustrum Monasterii, hoc mihi de more scrutanti, Deus ipse noster obtulit Epigramma

D. M. S.
VRSINVS ET EVTYCIA
PARENTES INFELICES
VRSINO FILIO PIENTISSIMO
POS.
AN. XXV.

Apud Chrysogoneam Aedem 6 Iadere Civ. Maritimae, prope moenia.

MELIA ANNIANA IN MEMOR
Q. LAEPICI Q. F. SERGII BASSİ
MARITI SVI EMPORIVM STERNI
ET ARCVM FIERI ET STATVAS
SVPERPONI TEST. IVSSIT.
EX. HS. DCDXX. P. R.

In Civitate None, et prope Iaderam, in lapide

IANO AVG.
SACRVM
CINIVS GENAL
IS PRO SALVTE O
RDINIS SVI ET CIVI
VM SVOR. SI
MVLACRVM TI [...]
REFORMAVIT AD
QVE RESTITVID

Ad vivum extra Civitatis Moenia saxum

LATRIDIA RECEPTA
CLARI IDI CRISPI
COH. VIII. VOLVNT. ANN.
XXVII. PATRONVS POSVIT
H. S. E.

Ad aliud saxum vivum,

TERTIA
ISMARNIENSIS
AN. XL.
H. S. E.

At primum fatalem illam Dragonigenam Aesculapii Serpentis longaevi speluncam videre cupientes, cum in medio deletae veternissimae Civitatis solio ad Antri fauces veneramus, accensas taedas manibus ferentes, per revolutas graduum, insinuatasque vivo sub ingenti saxo cavernas, ad imam baratri profunditatem descendentes venimus, ubi alta sub testudine saxi, mirificum quippe Naturae opus, aquam dulcem nitidamque in fundo comperimus, ex qua ut rem tantam certius memoriae mandaremus [...] 8.

Notae
1
(Iadera in oggi si chiama Zara, sotto il Dominio Veneto. Giacomo Spon, e Giorgio Wheler nel loro Voyage d'Italie, de Dalmatie, de Grece, et du Levant, fait aux annees 1675. et 1676. Tom. I. pag. 65. e 366. osservarono questa medesima Iscrizione nell' antica Chiesa di S. Donato, e lo Spon la riporta, colla varietà che nell' ultimo verso, in vece di ‘TEST. PONI IVSS.’ legge ‘LICINIANI FILII NOMINE’, ed avverta: ‘cette Pierre étoit écrite des deux côtez, car on lit en un endroit les trois premieres lignés, et en un autre la 3. et la 4. ligne, ce qui fait le Sens complet’.)
2
(in oggi Trau)
3
(in oggi Lesina, o Liesina, o Lezina)
4
(forse quel che oggi si chiama Capo di Sabioncello. Cucira poi non è Corfù, ma Curzola Isola de' Veneziani, distante 12. miglia da Lesina, e tre da Melita o Meleda. Ella si trova anche nominata Corcora, Curcura, Corcyra Melena, e Melia, e Corcyra Nigra, e Cuer, in Schiavone Karkar. V. Lucii de R. D. Lib. 1. cap. 2. et 14. Lib. 2. cap. 4. Iac. Spon, et George Wheler Voyage d'Italie, de Dalmatie, de Grece, et du Levant, fait aux an. 1675. et 1676. Tom. I. p. 85.)
5
(Di questa medesima Inscrizione, mandò Ciriaco la copia anche ad altri. V. le Lettere 3. e 4. in data del 1. e 24. Dicembre 1435. pubblicate dal Chiariss. Sig. Ab. Lorenzo Mebus, a c. 58. dell' Itinerario, dove Ciriaco chiama il luogo Scopulum Corcorae Dalmaticae Insulae proximum. Ella è anche riportata nel medesimo Viaggio di Spon e Wheler pag. 370., è vi è detto essere a Curzola, a la Madonna del Scoglietto.)
6
(cioè la Chiesa di S. Giovanni Grisogono)
7
(Lo Spon, ed il Wheler Voy. T. I. pag. 66. trovarono questa stessa bella Iscrizione, incisa in tre Versi, in un Magnifico Architrave di Marmo, di cui danno la figura in rame, che trasportato d' un miglio lontano, erá stato adattato alla Porta della Chiesa di S. Crisogono di Zara.)
8
(manca una carta nel mio Esemplare)

Croatiae auctores Latini; Universitas Zagrabiensis, Facultas philosophica